140 këngë, një jetë mes muzikës dhe qytetit që frymëzoi tingujt e tij

Në historinë muzikore të qytetit të Shkodrës, ku rrugicat frymojnë melodi dhe kujtimet kanë kolonë zanore, emri i Pjerin Ashikut (1926–1995) është një prej atyre që rezonon fort, me ndjenjë, kujtesë dhe respekt. Ai nuk ishte thjesht kompozitor e instrumentist; ishte zëri muzikor i një qyteti që jetoi përmes artit të tij.

Një jetë për muzikën, një shpirt për Shkodrën

I lindur në një qytet ku kultura popullore ishte frymë e përditshme, Pjerin Ashiku që herët shfaqi prirje për muzikën. Ai u përkushtua harmonikës, një instrument që do të bëhej pjesë e pandashme e identitetit të tij artistik. Ajo që e dallonte Ashikun nuk ishte vetëm zotësia teknike, por ndjeshmëria emocionale që përcillte në çdo tingull.

Në jetën e tij krijuese, Ashiku realizoi mbi 140 këngë të zhanrit të lehtë dhe qytetar, ku veçohen tituj si:

• “Trotuari i qytetit tim”

• “Çilma shtegun”

• “Det e dashuri”

• “Ermira”, “Miri i vogël”, “Valbona”, “Kukulla”, “Një zog i vogël”

• dhe veçanërisht, “Lulet e Majit”, një kryevepër që përjetësoi dashurinë në formatin më të bukur të tangos shqiptare.

“Lulet e Majit” – Serenata që nuk venitet kurrë

Ndër të gjitha krijimet e tij, “Lulet e Majit” qëndron si një monument muzikor i dashurisë shkodrane. E kënduar nga emra të mëdhenj, kjo këngë është kthyer në himn të pranverës emocionale që qyteti mbart brenda vetes.

Mjeshtër i parodisë dhe humorit muzikor

Përveç repertorit lirik, Ashiku ishte i njohur edhe për paroditë dhe intermexot muzikore, që shpesh përdoreshin në estradat apo aktivitetet kulturore të kohës. Në to nuk mungonte humori, ironia, por mbi të gjitha finesa artistike me të cilën Ashiku iu qaste temave sociale apo ndjesive njerëzore.

Një trashëgimi që pret të rizbulohet

Sot, pjesa më e madhe e arkivës së Ashikut ruhet në fondet muzikore të Radio Shkodrës dhe RTSH-së, si dhe në kujtimet e muzikantëve që kanë pasur fatin të punojnë me të. Kompozitorë si Ndue Shllaku, Prenkë Jakova apo Tonin Harapi e kanë vlerësuar talentin dhe ndershmërinë e tij krijuese.

Në një intervistë të hershme, Pjerin Ashiku shprehej:

“Muzika asht si një shpirt që do me ikë në ajër. Po ti, me harmonikë, mundesh me e mbajtë pak ma gjatë, që me i dhanë edhe dikujt tjetër.”

Përtej harresës – një apel për ruajtjen e trashëgimisë

Në një kohë kur kultura e Shkodrës po përballet me sfidat e globalizimit, mungesës së arkivimit dhe vëmendjes institucionale, figura si ajo e Pjerin Ashikut duhen nxjerrë në dritë. Ringjallja e veprës së tij do të ishte një investim i paçmuar për edukimin muzikor dhe ndërtimin e identitetit kulturor të brezave të rinj.

Pse duhet të “rikthejmë” Pjerin Ashikun në skenë?

Në kohën e festivaleve “live” dhe trendeve që ndryshojnë përditë, është thelbësore të mos harrojmë ata që krijuan themelet e muzikës qytetare shqiptare. Një koncert përkujtimor, një dokumentar, një album me interpretimet e tij më të njohura, apo edhe një ekspozitë e thjeshtë me foto, partitura dhe objekte personale – do të ishin gjeste respekti ndaj një artisti që i dha Shkodrës më shumë se këngë: i dha shpirt.